Objawy i przyczyny trądziku
Spis treści:
- Czym jest trądzik?
- Jakie są najczęstsze przyczyny trądziku?
- Objawy trądziku
- Jak szybko pozbyć się trądziku?
- Jak przebiega leczenie trądziku?
- Co na trądzik? Profesjonalne zabiegi, które można wykonać
- Jak wyleczyć trądzik? Styl życia
- Objawy i przyczyny trądziku – podsumowanie
- Pielęgnacja skóry trądzikowej
- Jakie kosmetyki do skóry trądzikowej wybrać?
Czym jest trądzik?
Przewlekła choroba aparatu włosowo-łojowego to właśnie trądzik. Jego charakterystyczną cechą jest obecność zmian na skórze, takich jak zaskórniki zamknięte oraz otwarte. Niekiedy są to też guzki, grudki czy torbiele wypełnione ropą. Zaniedbany lub niepoprawnie leczony trądzik może prowadzić do powstawania przebarwień oraz blizn. Te natomiast są niezwykle trudne w usuwaniu.
Najczęstsze miejsce występowania zmian to twarz, ale nierzadko są to również plecy. Tego rodzaju niedoskonałości są charakterystyczną dolegliwością wieku młodzieńczego, jednak – ze względu na mnogość odmian – może też pojawić się znacznie później. Trądzik u dorosłych nie jest rzadkim zjawiskiem. Często wynika z zaburzeń hormonalnych, które mogą być spowodowane stresem, nieprawidłową dietą lub problemami zdrowotnymi. Dodatkowo, nieodpowiednia pielęgnacja skóry, stosowanie komedogennych kosmetyków i predyspozycje genetyczne mogą przyczyniać się do rozwoju i utrzymywania się zmian po okresie dojrzewania.
Wśród najczęściej występujących rodzajów trądziku wymienia się m.in.: trądzik pospolity (zaskórnikowy, grudkowo-krostkowy), trądzik różowaty (rumieniowy, grudkowo-krostkowy, przerostowo-naciekowy, oczny), trądzik niemowlęcy, trądzik polekowy, trądzik samouszkadzający czy trądzik piorunujący. Różnorodność postaci trądziku podkreśla złożoność etiopatogenezy tej choroby i konieczność uwzględniania specyfiki danego typu przy wyborze optymalnej strategii leczenia, jak również pielęgnacji.
Jakie są najczęstsze przyczyny trądziku?
Przed wyborem kremu na wypryski warto zastanowić się, co jest przyczyną obecnych zmian. Dużą rolę odgrywają tutaj hormony. Jak już wiadomo, skóra trądzikowa jest charakterystycznym zjawiskiem dla okresu dojrzewania. W wielu przypadkach zmiany znikają samoistnie wraz z unormowaniem pracy układu hormonalnego. Zdarza się również, że trądzik pojawia się podczas ciąży, w trakcie której również występują pewne zachwiania w gospodarce hormonalnej.
Inne przyczyny trądziku to:
- uwarunkowania genetyczne – skłonność do występowania trądziku może być dziedziczona, co oznacza, że osoby, których rodzice zmagali się z tym problemem, są bardziej narażone na jego rozwój;
- nieodpowiednia dieta – spożywanie pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym oraz bogatych w tłuszcze nasycone może nasilać produkcję sebum i zaostrzać zmiany trądzikowe;
- obecność bakterii i drożdżaków – Nadmierny rozwój bakterii Cutibacterium acnes oraz drożdżaków z rodzaju Malassezia na skórze może przyczyniać się do powstawania stanów zapalnych i nasilenia trądziku;
- zachodzące procesy immunologiczne – nieprawidłowe reakcje układu odpornościowego, takie jak nadmierna produkcja cytokin prozapalnych, mogą odgrywać istotną rolę w rozwoju trądziku;
- zaburzenia procesu rogowacenia – nieprawidłowe złuszczanie martwych komórek naskórka może prowadzić do zatykania porów i powstawania zaskórników, co jest jednym z istotnych elementów patogenezy trądziku.
- niedobory w organizmie – niedobory niektórych witamin i minerałów, takich jak witamina A, cynk czy witaminy z grupy B, mogą wpływać na stan skóry i sprzyjać wykwitom;
- brak odpowiedniej higieny – niedostateczne oczyszczanie skóry z zanieczyszczeń, sebum i martwych komórek naskórka może prowadzić do zatykania porów;
- niepoprawnie prowadzona pielęgnacja – stosowanie kosmetyków o działaniu komedogennym (zatykającym pory) lub agresywnych preparatów myjących może podrażniać skórę i zaostrzać trądzik;
- brak ochrony przeciwsłonecznej – nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może powodować uszkodzenia skóry, zaburzać proces jej rogowacenia i prowadzić do stanów zapalnych.
Najczęściej trądzik rozpoczyna się od łagodnych zmian takich jak zaskórniki otwartych bądź zamkniętych. Jeśli w porę nie zostanie wdrożona odpowiednia pielęgnacja, z czasem mogą pojawić się znacznie poważniejsze stany zapalne. Są one trudniejsze w leczeniu i mogą pozostawić po sobie trwały ślad w postaci przebarwień i blizn potrądzikowych.
Objawy trądziku
Jak wygląda trądzik? Wspomniane już zaskórniki otwarte oraz zaskórniki zamknięte to zmiany skórne, można dość łatwo rozpoznać samodzielnie. W przypadku wariantu otwartego jest to niewielkich rozmiarów kropka, która zazwyczaj przybiera kolor czarny. Barwa ta jest skutkiem procesu utleniania sebum i zrogowaciałych komórek naskórka, które gromadzą się w rozszerzonym ujściu mieszka włosowego. Powodem powstawania zaskórników jest właśnie nadmiar sebum, który zatyka pory.
Jeżeli nie zostaną wprowadzone odpowiednie rytuały pielęgnacyjne, trądzik zaskórnikowy może przyjąć znacznie ostrzejszą formę. Stan zapalny objawia się zazwyczaj zaczerwienieniem oraz krostkami wypełnionymi ropą. Tego wybrzuszenia na twarzy nie sposób przegapić. Warto sięgnąć między innymi po produkty mające działanie przeciwzapalne. Co jeszcze jest istotne?
Oprócz zaskórników i krost, trądzik może objawiać się także innymi zmianami skórnymi. Należą do nich grudki, czyli czerwone, bolesne wykwity, które nie zawierają ropy, oraz torbiele ropne, które są dużymi, bolesnymi i głębokimi zmianami zapalnymi. W przebiegu trądziku różowatego może pojawić się także rumień. Warto zaznaczyć, że lokalizacja zmian trądzikowych jest również dość charakterystyczna – najczęściej pojawiają się one na twarzy, szyi, dekolcie, plecach i ramionach, czyli w miejscach, gdzie występuje największa ilość gruczołów łojowych.
Jak szybko pozbyć się trądziku?
Wiele osób zastanawia się, jak pozbyć się trądziku. Im szybciej rozpoczną się ukierunkowane działania, tym lepiej. Zanim wystąpi zaostrzenie zmian trądzikowych, skórę powinien obejrzeć dermatolog. Lekarz przeprowadzi wywiad, skorzysta z dostępnych narzędzi i na tej podstawie będzie mógł wstępnie stwierdzić, jaka jest główna przyczyna trądziku i jakie metody walki z uporczywymi zmianami mogą przynieść najlepsze efekty.
Duże wydzielanie łoju to coś, co można kontrolować samodzielnie, jednak to specjalista zaproponuje najlepszy sposób walki z niedoskonałościami. Czasami jest to dobry krem nawilżający do skóry trądzikowej, innym razem pasta punktowa czy leki przyjmowane doustnie. Nie można też zapominać o właściwej pielęgnacji skóry, w której ważna jest regularność.
Jak przebiega leczenie trądziku?
W niektórych przypadkach trądzik przybiera tak zaawansowaną formę, że nie obędzie się bez skorzystania z leków doustnych lub profesjonalnych preparatów nakładanych miejscowo. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to konieczne w każdym przypadku pojawienia się tego rodzaju niedoskonałości. Podczas stosowania leków ważne jest, aby podążać za zaleceniami lekarza i uważnie czytać informacje umieszczone w ulotce, a także wystrzegać się czynników zewnętrznych, które w tym okresie mogą być szczególnie szkodliwe. Walka z trądzikiem wymaga wielokierunkowych działań – aby przyniosło oczekiwane efekty, warto połączyć zmianę nawyków pielęgnacyjnych ze zdrową dietą czy unikaniem używek.
Co na trądzik? Profesjonalne zabiegi, które można wykonać
Profesjonalne zabiegi kosmetyczne mogą stanowić cenne uzupełnienie terapii dermatologicznej, szczególnie w redukcji zaskórników i poprawie ogólnego stanu skóry. Należy jednak podkreślić, że większość zabiegów inwazyjnych, takich jak peelingi chemiczne czy mikrodermabrazja, nie jest wskazana w przypadku występowania aktywnych stanów zapalnych, czyli krost, grudek i nacieków. Wykonywanie tego typu procedur na skórze z aktywnym trądzikiem zapalnym może prowadzić do pogorszenia stanu skóry, rozprzestrzenienia się infekcji i powstawania blizn.
Osoby z trądzikiem zaskórnikowym, u których nie występują aktywne zmiany zapalne, mogą z powodzeniem korzystać z pomocy kosmetologa. Zabiegi takie jak peeling kawitacyjny, delikatne peelingi chemiczne, mikrodermabrazja czy oczyszczanie manualne, wykonane przez doświadczonego specjalistę, mogą pomóc w usunięciu zaskórników, odblokowaniu porów i wygładzeniu skóry. Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o zabiegu skonsultować się z dermatologiem lub kosmetologiem, który oceni stan skóry i dobierze odpowiednią procedurę.
Jak wyleczyć trądzik? Styl życia
Najlepszy krem na trądzik czy żel do skóry trądzikowej to jednak nie wszystko. Znaczenie ma nie tylko samo leczenie oraz poprawnie dobrana pielęgnacja, ale też wyzbycie się pewnych nawyków, które są przyczyną trądziku lub zaostrzają jego objawy.
Nie da się ukryć, że skóra trądzikowa wymaga zmiany codziennego stylu życia. Może to być trudne, zwłaszcza gdy do zaostrzenia zmian trądzikowych dochodzi w młodym wieku. Te ograniczenia mogą być frustrujące, jednak będzie to element dbania nie tylko o zdrowy wygląd skóry, ale także nasze lepsze samopoczucie. W codziennym życiu należy więc uwzględnić:
- szczególną dbałość o higienę (np. wycierać twarz jednorazowym ręcznikiem, a poszewkę poduszki zmieniać jak najczęściej);
- regularne czyszczenie ekranu telefonu;
- unikanie kontaktu dłoni z twarzą;
- redukcja stresu (unormowanie wydzielania sebum będzie łatwiejsze, jeśli organizm nie będzie narażony na nadmierne działanie kortyzolu).
Objawy i przyczyny trądziku – podsumowanie
Przyczyny trądziku mogą być różne, ale skóra skłonna do niedoskonałości zawsze wymaga od jej posiadacza wielu poświęceń. Aby gruczoły łojowe zaczęły działać poprawnie, konieczne może być konsultacja ze specjalistą. Wizyta u lekarza dermatologa to pierwszy krok, który pomoże poznać przyczyny trądziku i wdrożyć ukierunkowane działania.
Zmiany trądzikowe mogą być wynikiem wielu czynników, takich jak długotrwały stres, zwiększone wydzielanie łoju wywołane przez stosowanie niepoprawnej pielęgnacji skóry, bywa też efektem spożywania niewłaściwych produktów czy naruszania obecnych zmian trądzikowych i rozprzestrzeniania bakterii na zdrowe fragmenty skóry. Najpierw trzeba więc znaleźć przyczynę obecnego stanu i w miarę możliwości ją wyeliminować. Na pracę gruczołów łojowych pozytywnie wpływa też zastosowanie właściwych kosmetyków, a zwłaszcza tych, które zawierają kwas salicylowy.
Pielęgnacja skóry trądzikowej
Skóra trądzikowa ma szczególne wymagania. Trzeba pamiętać, że łatwo tutaj o naruszenie ciągłości skóry, co może skutkować rozprzestrzenieniem się bakterii. Dlatego nigdy nie należy wyciskać powstałych zmian, a te, które z czasem samodzielnie pękają, warto potraktować odpowiednimi produktami.
Jakie kosmetyki do skóry trądzikowej wybrać?
Kosmetyki przeznaczone dla skóry trądzikowej powinny mieć przede wszystkim właściwości łagodzące i normujące nadprodukcję sebum. Dobrze, aby zawierały składniki ważne dla polepszenia kondycji skóry. Po jakie produkty warto sięgać?
Skuteczną propozycją są dermokosmetyki oferowane przez markę CeraVe. Trzeba pamiętać, że skóra trądzikowa powinna być dokładnie oczyszczana, dlatego nie brakuje tutaj propozycji produktów, które ułatwią nam zarówno oczyszczanie twarzy jak i całego ciała.
CeraVe Oczyszczający Żel do Mycia
Dla osób, które poszukują hipoalergicznego kosmetyku bez substancji zapachowych, dobrym wyborem będzie CeraVe Oczyszczający Żel do Mycia ciała i twarzy. W jego składzie znajduje się między innymi niacynamid, kwas hialuronowy i 3 kluczowe ceramidy o budowie identycznej jak te występujące w skórze: EOP, NP i AP (dawna nazwa ceramidów to odpowiednio: 1,3 i 6-II). Żel skutecznie oczyszcza skórę, efektywnie redukuje nadmiar sebum i wspiera odbudowę, dbając jednocześnie o zachowanie prawidłowej bariery ochronnej skóry. Przeznaczony jest do skóry mieszanej, tłustej i skłonnej do niedoskonałości. Nie powoduje uczucia ściągnięcia ani przesuszenia, zapewniając skórze komfort.
CeraVe Wygładzający Żel do Mycia
Gdy skóra jest szorstka i występują na niej grudki, którymi charakteryzuje się trądzik pospolity, można zastosować CeraVe SA Wygładzający Żel do Mycia. Zawarty w nim kwas salicylowy złuszcza martwy naskórek, wygładza skórę, a przy tym oczyszcza pory. Formuła produktu z 3 kluczowymi ceramidami i kwasem hialuronowym dba o odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry i zapewnia jej optymalny poziom nawilżenia.
CeraVe Nawilżający Krem-Pianka do Mycia
CeraVe Nawilżający Krem-Pianka do Mycia to dermokosmetyk, który warto zastosować dla dokładnego oczyszczenia twarzy. Ma unikalną formułę, która doskonale oczyszcza, nawilża i usuwa makijaż, pozbywa się zanieczyszczeń, nie wysuszając przy tym skóry. Kremowa pianka do mycia nie zawiera substancji zapachowych, jest delikatna dla skóry, a przy tym ma zrównoważone pH. Zawiera 3 kluczowe ceramidy, wspierające odbudowę bariery ochronnej skóry, ale też kwas hialuronowy o silnym działaniu nawilżającym oraz aminokwasy. Ten łagodny produkt polecany jest przede wszystkim do skóry normalnej i suchej.
CeraVe Żel Myjący Przeciw Niedoskonałościom
Do skóry skłonnej do trądziku i tłustej, polecamy także CeraVe Żel Myjący Przeciw Niedoskonałościom. To delikatny żel myjący bez substancji zapachowych, który oczyszcza i redukuje nadmiar sebum, przyczyniając się do oczyszczenia porów i zmniejszenia niedoskonałości. Jego unikalna formuła, wzbogacona o 3 kluczowe ceramidy, o strukturze identycznej z tymi naturalnie występującymi w skórze, wspiera odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry. Kwas salicylowy oczyszcza i delikatnie złuszcza, biała glinka redukuje nadmiar sebum i minimalizuje błyszczenie się skóry, a niacynamid wygładza i pielęgnuje.
CeraVe Nawilżająca Emulsja do Mycia
Skórne zmiany mogą powstawać nie tylko na twarzy, dlatego warto zadbać o pielęgnację całego ciała. Aby zapobiec powstawnaniu niedoskonałości, warto sięgnąć po CeraVe Nawilżająca Emulsję do Mycia odpowiednią dla skóry normalnej i suchej, a także wrażliwej. Nawilża już podczas oczyszczania skóry i jednocześnie wspiera odbudowę bariery ochronnej. Produkt (tak jak i inne dermokosmetyki CeraVe) został stworzony przy współpracy z dermatologami, a w jego składzie znajdują się m.in. 3 kluczowe dla zdrowia ceramidy o budowie identycznej jak te występujące w skórze oraz kwas hialuronowy o właściwościach nawilżających. Produkt jest odpowiedni dla skóry wrażliwej oraz skóry skłonnej do atopii.
CeraVe Serum Odbudowujące z Retinolem
Po dokładnym oczyszczeniu skóry warto sięgnąć po CeraVe Serum Odbudowujące z Retinolem – produkt, który sprawdzi się w pielęgnacji skóry z przebarwieniami. To wyjątkowe serum – dzięki zawartości 3 kluczowych ceramidów – niacynamidu i kwasu hialuronowego: zmniejsza widoczność porów i przebarwień potrądzikowych, a jednocześnie wspiera odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry. Oprócz tego zawiera mikrokapsułkowany retinol, który wspomaga odnowę skóry oraz wyciąg z korzenia lukrecji, który pomaga redukować przebarwienia. Przez cały czas trwania stosowania serum należy dbać o ochronę przeciwsłoneczną.
CeraVe Nawilżający Żel-Krem Oil Control
Obowiązkowym elementem pielęgnacji, również w przypadku skóry trądzikowej, jest nawilżenie. CeraVe Nawilżający Żel-Krem Oil Control to odpowiedni wybór dla osób z cerą mieszaną i tłustą. Ten lekki żel-krem, dzięki zawartości 3 kluczowych ceramidów, wspiera odbudowę bariery ochronnej skóry i zapewnia nawilżenie przez cały dzień bez błyszczenia się skóry.
Technologia Oil Control sprawia, że krem wchłania nadmiar sebum, przywracając skórze równowagę i zapewnia efekt matujący do 8h*. Dodatkowo, zawartość kwasu hialuronowego i niacynamidu intensywnie nawilża, koi i poprawia jędrność skóry. Dzięki opatentowanej Technologii MVE, składniki aktywne są uwalniane przez całą dobę. Produkt jest niekomedogenny i nie zawiera substancji zapachowych, co sprawia, że jest odpowiedni również dla osób z wrażliwą skórą. 93%** potwierdza, że skóra wydaje się matowa i mniej tłusta w ciągu dnia.
CeraVe Nawilżający Krem do Twarzy
Oczyszczanie to jedno, ale w przypadku trądziku ważne jest również to, aby skóra nie była przesuszona. Na co dzień warto więc stosować CeraVe Nawilżający Krem do Twarzy CeraVe, który zapewnia intensywne nawilżenie i ukojenie dla skóry suchej i normalnej. Jego formuła bazuje na 3 kluczowych ceramidach, które wspierają odbudowę bariery ochronnej skóry oraz na kwasie hialuronowym, cenionym za silne właściwości nawilżające. Dodatkowo, zawarty w kremie niacynamid koi skórę.
CeraVe Żel Przeciw Niedoskonałościom
Poza standardową pielęgnacją, taką jak oczyszczanie, regeneracja i nawilżanie, skóra trądzikowa wymaga ukierunkowanego wsparcia. Tu wkracza CeraVe Żel Przeciw Niedoskonałościom, który dzięki zawartości kwasów AHA i BHA oczyszcza pory, a także redukuje niedoskonałości i przebarwienia.Jego unikalna formuła z 3 kluczowymi ceramidami wspiera odbudowę bariery ochronnej skóry. Kwas salicylowy dogłębnie oczyszcza pory i przeciwdziała powstawaniu nowych zmian. Kwas mlekowy delikatnie złuszcza martwy naskórek i pomaga wyrównać koloryt skóry, a kwas glikolowy intensywnie nawilża, wygładza i wspiera odbudowę naturalnej bariery ochronnej skóry.
CeraVe Nawilżający Krem do Twarzy SPF 50
Ochrona przeciwsłoneczna również jest ważna, ponieważ promienie UV mogą przyczyniać się do pogorszenia stanu skóry trądzikowej, CeraVe Nawilżający Krem do Twarzy SPF 50 to połączenie skutecznej ochrony przed promieniowaniem UVA i UVB z intensywnym nawilżeniem. Zawarte w nim 3 kluczowe ceramidy wspierają odbudowę naturalnej bariery hydrolipidowej, a niacynamid koi i wygładza skórę. Kwas hialuronowy nawilża, a Technologia MVE stopniowo uwalnia składniki aktywne przez całą dobę, zapewniając długotrwałe działanie. Co ważne, krem jest niekomedogenny (a więc nie sprzyja powstawaniu zaskórników), nie zawiera substancji zapachowych.
Najlepsze kosmetyki dla skóry trądzikowej będą działały nie tylko łagodząco, lecz także oczyszczająco czy nawilżająco. Dzięki temu, że zapewniają optymalny poziom nawilżenia, chronią naturalną barierę hydrolipidową skóry. Właściwa pielęgnacja to także oczyszczenie, regeneracja i ochrona przed słońcem.
Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Magdalenę Kaczanowicz.
Za deklaracje marketingowe odpowiada CeraVe.
Mgr inż. Magdalena Kaczanowicz, chemik i technolog kosmetyczny
*Test konsumencki, 77 osób, przy użyciu Nawilżającego Żel-Kremu Oil Control
**Badanie konsumenckie, 4 tygodnie stosowania
Bibliografia
-
BIBLIOGRAFIA
- L. Rudnicka i in., Współczesna dermatologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
- L. Marek, Trądzik, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74475,tradzik-pospolity [dostęp: 30.04.2025].
- J. Biegalska, R. Żaba, Trądzik Pospolity, https://www.termedia.pl/Tradzik-pospolity,8,2419,0,1.html [dostęp 30.04.2025].
- N. Lasota i in., Acne is a medical and social problem, Journal of Education, Health and Sport. 2023;38(1), s. 277-293.
- K. Janda, M. Chwiłkowska, Trądzik pospolity - etiologia, klasyfikacja, leczenie, Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, Szczecin 2014.
- J. Klonowska, Kosmetologia, Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław 2022.